دومین نشست فقه وسبک زندگی با حضور دکتر سید حسین شرف الدین و با دبیری علمی حجت الاسلام والمسلمین محمد باقر ربانی در تاریخ 2/11/92 برگزار شد.
سبک زندگی تاریخی به درازای حیات اجتماعی انسان دارد. درطول تاریخ انسان‌ها برای تفریح، ازدواج وامور مختلف زندگی‌شان قاعده داشته، و بر اساس آن عمل می‌کردند.
سبک زندگی از جنس قاعده و هنجار است. منابع سبک زندگی برای ارائه این هنجارها، عبارتند از:
- فرهنگ عمومی جامعه
- دین مورد پذیرش افراد جامعه
- عقلانیت جمعی وقراردادهای بین الاذهانی
- زیر ساخت ها یا نظام های معنایی(جهان بینی
اسلام نظام معنایی وسبک زندگی‌اش را در قالب یک نظام معرفتی گسترده به نام فقه انعکاس داده است. لذا فقه اولا با اخلاق در آمیخته است، و ثانیا فقه با عرف (عرف عقلا) نیز همسویی دارد.
فقه یک نظام معرفتی پویا است. فقه همیشه تابع مسأله‌ها و در ارتباط با محیط بوده است. لذا فقهی که مدنظر است آن نظام معرفتی است که کارش تولید همه الگوها وقواعد زندگی است.
نظریه فقهی گاهی نظریه عام است. یعنی در کل زندگی جریان داشته، و تمام رفتارهای انسان باید ناظر به آن باشد.
یک قاعده خاص فقهی هم داریم که در حوزه‌های خاص سبک زندگی است. مثلا اسلام نسبت به اوقات فراغت چه نظری دارد؟ آیا در اسلام چیزی به نام فراغت وجود دارد؟ در این امور لازم است یک نظریه فقهی وجود داشته باشد که اصل موضوع و کیفیت آن را مشخص کند.
گام بعدی که در استنباط سبک زندگی در فقه با آن مواجه هستیم، موضوع شناسی و مسأله شناسی فقهی است. فقیه باید با سایر کارشناسان علوم اجتماعی ارتباط تنگاتنگ داشته باشد.
اجتهاد تک گزاره‌ای در بخش سبک زندگی، یکی دیگر از گامهای مهم در سبک زندگی به شمار می‌آید. نظیر احکام مربوط به تفریحات، خواب وبیداری،پوشش وروابط با همسایگان واقوام.
بعد از اینکه احکام مربوط به سبک زندگی استنباط شد، جمع آوری این احکام موجب شکل گیری ابواب فقهی می‌شود، در ادامه نیاز به نظام‌سازی در فقه داریم. لذا باید این احکام را در ارتباط با هم ببینیم، این نظام‌سازی در فقه است.
گام بعدی این است که فقیه بهترین نظام سبک زندگی را طراحی کند، ودولت اسلامی وظیفه دارد زمینه‌های اجرایی سبک زندگی استنباط شده فقهی را فراهم کند.
علاقه‌مندان به مطالعه کامل این نشست می‌توانند به کتاب نشست‌های علمی مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام شماره پنجم مراجعه کنند. این کتاب به کوشش معاونت پژوهش مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام جمع‌آوری، و توسط انتشارات آن مرکز به چاپ رسیده است.
