در تاریخ 23 / 3 / 1401 پیرامون مسائل نو در علم اصول که در عین اهمیت چه بسا مغفول واقع شده است، جلسه ای با حضور اعضای گروه اصول فقه و استاد واعظی ریاست محترم دفتر تبلیغات اسلامی که در مسائل نوی علم اصول و غیره دستی بر آتش داشته و تألیفات خوبی ارائه کرده اند، برگزار شد. در این جلسه لزوم تحقیق و بررسی پیرامون مباحثی چون مباحث جدید متن و زبان شناسی و مباحث اصولی اهل سنت مورد تأکید قرار گرفت.
گزارشی از نکات مطرح شده به شرح ذیل است:
بحثهای زبان شناسی و فهم متن در جهان غرب دارای شاخه بندی تخصصی بوده و امکان تحصیل در هر رشته به فراخور علاقه شخص، فراهم است.
این امر در فضای علمی ما محقق نشده است. تخصصی نشدن شاخصههای مختلف، موجب شده تا همه مباحث در یک دانش تحت عنوان اصول فقه تجمع یافته، این دانش را انبانی از شاخهها و گرایشها ی مختلف نماید.
انتظارات از علم اصول محدود بوده و تنها مباحث مربوط به استنباط حکم شرعی را در بر میگیرد. بر این اساس هر موضوعی که به صورت مستقیم در طریق استنباط قرار نگیرد، استطرادی خواهد بود. واضح است که امور استطرادی نباید به صورت فرع زائد بر اصل درآید. بنابراین لزوم ورود به همه شاخصه ها را نمیتوان به صورت عمومی توصیه نمود؛ بلکه ضروری است عدهای به صورت تخصصی در این زمینه فعالیت داشته باشند.
پیگیری این مباحث ممکن است به دو صورت دانشمحور و مسئله محور صورت گیرد. با توجه به شرایط موجود به نظر میرسد پیگیری مسئله محور این مباحث ارجح باشد.
یکی از مواردی که به نظر جزء خسارات حوزه محسوب میشود، انقطاع و عدم تعاملات علمی با جهان اهل سنت است. واقعیت این است که اشراف حوزه نسبت به مباحث جهان غرب بیش از جهان اهل سنت است. با توجه به بی مرزی علم، رویکرد صحیحتر آن است که در هردو زمینه اشراف علمی وجود داشته باشد. عدم اشراف نسبت به این امور باعث بروز داوریهای کلیشهای و سطحی میگردد.
تحقق اشراف علمی نسبت به دستآورهای جهان غرب و اهل سنت از رهگذر انبوه خوانی نسبت به این شاخههای دانشی میگذرد. تحصیل اطلاعات کافی و نه لزوما متخصصانه و در حد تخصص، برای کسی که قصد فعالیت در این عرصه را داشته و دارای رویکردی متفاوتتر درعلم اصول است ضروری مینماید. مثلا برای ورود به بحثهای مربوط به هرمونوتیک باید در زمینه های زبانشناسی، فلسفه زبان، هرمونوتیک، سمانتیک و... مطالعاتی صورت گیرد.