دانش اصول فقه به عنوان علمی آلی، عهدهدار بیان و بررسی ضوابط و قواعد استنباط است. علمی که از دیرباز از عصر معصومین شکل گرفته و به مرور زمان توسعه و تعمیق یافته است. گذر زمان، گسترش علوم انسانی، تحول در مسائل اجتماعی و شکل گیری مسائل نوپدید، چالشهای فراوانی را برای علم اصول در کنار علم فقه پدید آورده است. چالشهایی که بازبینی در برخی از مسائل بنیادین استنباط را ضروری میسازد. در عین حال مسائل مختلفی از علم اصول که در گذشته مورد توجه فقها بوده، به صورت متناسب مورد گفتگوی علمی قرار نگرفته و همچنین دستاوردهای بسیاری در این علم به صورت مبسوط ارائه نشده است. وضعیت شناسی موجود نشان می دهد آنگونه که شایسته و بایسته این علم و چالشهای پیش روی آن است مورد توجه اندیشه ورزان نیست در حالی که نیازمند تولید ادبیات به روزتری از این علم در زمان فعلی هستیم.
باتوجه به جایگاه برجسته مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) در حوزه علمیه قم و نقش آن در تولید ادبیات فقههای تخصصی، گروهی از اساتید، پژوهش گران و فضلای دانشآموخته مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با درک ضرورت موضوع، با بهرهگیری از مشارکت عقل جمعی و با رویکرد اجتهادی در راستای ارائه دیدگاههای نو در مسائل دانش اصول جهت حل معظلات استنباط فروعات فقهی با رویکرد فقههای تخصصی به زبان علمی روز دنیا، در دی ماه سال 1399 با تایید حضرت آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی (زید عزه) و همکاری معاونت پژوهشی مرکز، گروه پژوهشی اصول فقه را در مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) تاسیس نمودند.
تمامی زمینههای کمتر پرداخته شده در علم اصول که نیازمند ورود علمی است از محورهای مطالعاتی گروه پژوهشی اصول فقه است؛ از آن جمله: کاربردیسازی اصول در فقههای تخصصی، چالشهای علم اصول نسبت به مسائل مستحدثه، چارهجویی اشکالات بنیادین نسبت به گستره دین در حوزه علم اصول.هدفی که در چشم انداز پانزده ساله در افق 1414 ه.ش برای گروه اصول مشخص گردیده "دستیابی به دانش اصولِ متناظر با فقه های تخصصی" است.
طرحها و موضوعاتی که در راستای اهداف تعیین شده قرار گیرند، در قالب نشست، سمینار، کرسی، کارگاه، مقاله، کتاب و مصاحبه ارائه می گردد.
اعضای گروه
رضا پورصدقی (مسئول میز پژوهشی علم اصول)
محمد فائزی (عضو شورای علمی)
احمدرضا خسروی (دبیر)
پروژههای در دست تحقیق
نظام مسائل اصول فقه
نظام مسائل اصول فقه سیاسی
تبعیت احکام از مصالح و مفاسد
مسائل علم اصول در روایات
اصول فقه مقاصدی
پی گیری دستاوردهای جهان اسلام در حوزه علم اصول فقه
بررسی روشهای استنباط