دکتر رضا تقی‌پور، رئیس فراکسیون هوش مصنوعی مجلس شورای اسلامی، در رویداد مسأله‌محور هوش مصنوعی با عنوان «مالکیت کلان داده‌ها» که به همت ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه برگزار شد، به ابعاد امنیتِ ملی و امنیتِ کلان داده‌ها و چالش‌های حکمرانی در فضای مجازی پرداخته و اهمیت مالکیت داده‌ها و امنیت در هوش مصنوعی را مورد تأکید قرار داد. وی هم‌چنین از نگرانی‌های خود درباره دیدگاه‌های غلط برخی افراد نسبت به حکمرانی قانونمند فضای مجازی و تقلیل این موضوع مهم و حیاتی برای منافع ملی به دوقطبی کاذب فیلترینگ و یا مخالفت با آن، که این روزها تبدیل به یک دکان کاسبی رسانه­‌ای برای بعضی ژورنالیست‌­ها و سایت‌های پوپولیستی شده است، سخن گفت و به مقایسه عملکرد کشورها در این زمینه پرداخت.

به گزارش خبرگزاری حوزه، دکتر رضا تقی‌پور، رئیس فراکسیون هوش مصنوعی مجلس شورای اسلامی، در رویداد مسأله‌محور هوش مصنوعی با عنوان «مالکیت کلان داده‌ها»، که به همت ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه و بنیاد شیخ انصاری در سالن امام خمینی (ره) مرکز فقهی ائمه اطهار برگزار شد، به اهمیت کلان داده‌ها در توسعه هوش مصنوعی اشاره کرد و افزود: «نکته اساسی در هوش مصنوعی، مالکیت کلان داده‌هاست. داده‌ها علاوه بر ایفای نقش بعنوان یک رکن اساسی در کنار الگوریتم­‌ها، حتی برای تعالی الگوریتم‌ها و تعمیق یادگیری ماشین، برای تحقق دستیابی به لایه‌های عمیق‌تر این فناوری ضروری هستند.»

وی در ادامه بیان کرد: الگوریتم‌ها برای حکمرانی ملی کشورها بسیار حیاتی هستند. در حالی که برخی از کشورها، از جمله ایالات متحده، برای به‌دست آوردن این الگوریتم‌ها وتاثیرگذاری بر آن‌ها به سکوها به شدت فشار می‌آورند، ما باید امنیت کلان داده‌های خود را حفظ کنیم.

دکتر تقی‌پور در خصوص وضعیت کنونی فضای مجازی کشور گفت: متأسفانه، عده‌ای بی‌سواد با سطح اطلاعات بسیار پایین در زمینه حکمرانی فضای مجازی، به عمد و صرفاً با اغراض سیاسی معلوم، در مسیر جاده صاف­‌کنی برای حملات شناختی دشمنان ملت ایران، استفاده محدود و قانونمند از فیلترینگ برای جلوگیری از آسیب‌های اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی یا نبود آن را معادل با موضوع بسیارمهمِ حکمرانی فضای مجازی قلمداد می‌کنند. در حالی که حکمرانی فضای سایبر آنقدر حیاتی است که کنگره آمریکا جلسات طولانی با مدیران تیک‌تاک برگزار می‌کند، در حالی که در کشور ما چنین جلسات جدی و کارشناسی وجود ندارد.

مالکیت کلان داده‌ها، یکی از مهم‌ترین چالش‌های هوش مصنوعی است

وی هم‌چنین به تأثیرات خطرناک دست‌کاری پنهان الگوریتم‌ها در هوش مصنوعی اشاره کرد و افزود: امروزه، دستکاری‌های پنهان در الگوریتم‌ها، به طرز عمیقی قابل انجام است و این نکته‌ای است که اغلب مردم از آن بی‌خبرند. در واقع، این تغییرات می‌توانند تأثیرات بزرگی بر تصمیم‌گیری‌های فردی و اجتماعی داشته باشند.

دکتر تقی‌پور درباره تهدیدات امنیتی کلان داده‌ها گفت: امنیت کلان داده‌ها باید به عنوان یکی از مباحث مهم در سطح ملی مطرح شود. اگر نتوانیم این داده‌ها را به درستی محافظت کنیم، ممکن است اطلاعات حیاتی و حساس ملی به دست دشمنان ملت ایران بیفتد. به عنوان مثال، هر فرد امروز یک پروفایل دیجیتال نزدِ سکوهای متعلق به آمریکائی‌­ها دارد که هر آن ممکن است از طریق آن اطلاعات حساسِ حریم شخصی او سرقت شود.

وی در ادامه بر اهمیت مطالعات امنیتی در این زمینه تأکید کرد و گفت: در پروژه‌ای که در کشور انجام شده است، به شش اصل اساسی برای تأمین امنیت کلان داده‌ها اشاره شده که شامل یکپارچگی، فراگیری کنترل‌های امنیتی، مدیریت مناسب و استانداردهای بومی است. این اصول برای ایجاد یک معماری امنیتی جامع در مقابل تهدیدات سایبری ضروری است.

رئیس فراکسیون هوش مصنوعی مجلس شورای اسلامی در بخش پایانی سخنان خود گفت: این مسائل باید به طور جدی و با رویکرد علمی و کارشناسی بررسی شوند، چرا که هرگونه غفلت در این زمینه می‌تواند کشور را در برابر تهدیدات امنیتی و اقتصادی آسیب‌پذیر کند.

مالکیت کلان داده‌ها، یکی از مهم‌ترین چالش‌های هوش مصنوعی است

سپس جلسه پرسش و پاسخ برگزار شد که در آن یکی از مخاطبان از دکتر تقی‌پور درباره آینده هوش مصنوعی و خطرات احتمالی آن پرسید. دکتر تقی‌پور در پاسخ بیان کرد: هوش مصنوعی به هیچ‌وجه قادر به جایگزینی هوش انسانی نیست. در حال حاضر، الگوریتم‌های خودیادگیری تنها به عنوان ابزاری برای پردازش داده‌ها عمل می‌کنند. در حالی که نهایتاً، این انسان است که این الگوریتم‌ها را طراحی و برنامه‌ریزی می‌کند.

در پایان، دکتر تقی‌پور بر لزوم تدوین قوانین و مقررات مناسب برای حکمرانی داده‌ها و امنیت فضای مجازی تأکید کرد و افزود: اگر نتوانیم در این زمینه به­ موقع و به خوبی عمل کنیم، نه تنها از فرصت‌های بزرگ و استثنائی بهره­‌گیری از داده­‌ها برای کسب وکارهای دیجیتال و داده محور و تولید ثروت و قدرت محروم خواهیم شد؛ بلکه ممکن است دشمنان ما با سوءاستفاده از اطلاعات جامعه و شهروندان سلطه خود بر فضای شناختی، اطلاعاتی و تحلیل داده‌­های کشورمان را تثبیت خواهند کرد.